Trwały beton architektoniczny od Olbet

Beton architektoniczny

Beton architektoniczny jest rodzajem betonu od którego wymaga się zachowania zdefiniowanych walorów dekoracyjnych oraz jakości powierzchni. W obecnych czasach estetyka eksponowanego betonu znajduje zastosowanie zarówno w budownictwie inżnieryjnym jak i w prestiżowych realizacjach architektonicznych.

Beton architektoniczny od wielu lat można spotkać w budynkach sakralnych, publicznych gmachach, muzeach, obiektach sportu a w ostatnim czasie stał się modny w naszych domach.

Specyficzne właściwości powierzchni betonu architektonicznego uzyskuje się w wyniku doboru odpowiednich składników mieszanki betonowej a czasami również obróbki powierzchni.

Do typowych modyfikatorów materiałowych betonu architektonicznego należą[1]:

cementy kolorowe,
barwniki,
kruszywa kolorowe
dodatki mineralne
domieszki chemiczne nadające mieszance odpowiednią urabialność-płynność, lepkość-więcej w dziale beton samozagęszczalny.

Obróbka powierzchni jakim poddawany może być beton aby nadać mu odpowiedni wygląd to:

Pozostawienie naturalnej bądź ryflowanej powierzchni w przypadku cementów kolorowych.

Spłukiwanie zaczynu z powierzchni betonu zanim cement zwiąże, dzięki czemu odkrywa się strukturę układu ziaren kruszyw.

Groszkowanie.

Wylewanie betonu na ułożoną warstwę materiału dekoracyjnego.

Rozpuszczania i zmywania związanego zaczynu cementowego np. kwasem solnym, aż do odkrycia układu ziaren kruszyw.

Szlifowanie powierzchni (typu lastriko).

Właściwości estetyczne są pojęciem względnym dlatego aby zdefiniować i sformalizować estetyczne właściwości betonu architektonicznego wprowadzona się następujące pojęcia charakteryzujące powierzchnię: tekstura, porowatość, równomierność zabarwienia, powierzchnia próbna oraz kategoria deskowania.

Kategorie betonu architektonicznego

W związku z brakiem polskich dokumentów odniesienia w zakresie wykonywania konstrukcji z betonu architektonicznego należy posłużyć się wytycznymi projektanta konstrukcji lub przyjąć kategorie pojawiające się w literaturze. Poniżej przedstawiono jedną z klasyfikacji która dostępna jest w literaturze [2] która przypisuje jakość powierzchni betonu architektonicznego do trzech kategorii w zależności wysokości wymagań jakości powierzchni.

Tabela 1. Kategorie betonu architektonicznego

		Tekstura*	Porowatość*	Równomierność zabarwienia,*	Kategorie deskowania***	Koszty
Małe wymagania BA1****	Obiekty typu PDZd i PG (bez ciągu pieszego), przepusty, ściany oporowe	T1	P1	RZ1	KD1	niskie
Średnie wymagania BA2****	Obiekty typu PG (z ciągiem pieszym), wiadukty, mosty	T2	P2	RZ2	KD2	średnie
Wysokie wymagania BA3****	Obiekty inżynierskie w miejscach reprezentacyjnych (np. centra miast)	T3	P3	RZ3	KD3	wysokie/bardzo wysokie

* Te wymogi/cechy zostały omówione szerzej w tabeli 2.
** Ogólny wygląd konstrukcji, istniejących lub nieistniejących różnic w odcieniu kolorystyki, można ocenić przeważnie po dłuższej żywotności konstrukcji (przynajmniej po kilku tygodniach).
*** Patrz: tabela 3.
**** Wymagane zabezpieczenie powierzchni środkiem antygraffiti.

Tabela 2. Wymagania dotyczące powierzchni betonowych architektonicznych uzyskiwanych w wyniku deskowania

	T1	T2	T3
Tekstura, styk elementów deskowania	w dużej mierze zamknięta powierzchnia z zaczynu cementowego (ewentualnie zaprawy), zaczyn cementowy/zaprawa występujące w złączach elementów deskowania nie powinny być większe niż: szerokość do ok. 20 mm i głębokość do ok. 10 mm, dozwolony odcisk ramy elementu deskowania.	w dużej mierze jednorodna i zamknięta powierzchnia betonowa, zaczyn cementowy/zaprawa występujące w złączach elementów deskowania nie powinny być większe niż: szerokość do ok.10 mm i głębokość ok. 5 mm (fot. 1) dozwolony odcisk ramy elementu deskowania.	gładka, zamknięta i w dużej mierze jednorodna powierzchnia betonowa zaczyn cementowy/zaprawa występujące w złączach elementów deskowania nie powinny być większe niż: szerokość do ok. 3 mm, dalsze wymogi odnośnie np. złącz deskowania, odcisku ramy, należy szczegółowo ustalić.
Dodatkowe wymagania:		zapewnić ten sam rodzaj deskowania i jego przygotowania, zapewnić czystość deskowania oraz równe nałożenie środka antyadhezyjnego, należy ustalić sposób uszczelnienia styków deskowania, należy ustalić rodzaj wkładek dystansowych, zaleca się stosować te same płyty deskowań, zaleca się przygotowanie powierzchni próbnej.	jak dla T2, konieczne jest szczegółowe zaprojektowanie deskowania (styki, uszczelnienia, rozmieszczenie blatów itd.), należy chronić deskowania przed wpływem warunków atmosferycznych, zaleca się ustalić krótki odstęp od montażu dekowania do betonowania, należy określić wytyczne do wykonania szczelin roboczych (listwa trapezowa, szczelina łącząca itd.), należy sporządzić instrukcję wykonania, należy zapewnić ochronę wykonanym elementom (zabezpieczenie naroży, ochrona przed zabrudzeniem).
	P1	P2	P3
Porowatość	maksymalna liczba porów (w mm2) – ok. 3000	maksymalna liczba porów (w mm2) – ok.1500.	maksymalna liczba porów (w mm2) ok.750**
Dodatkowe wymagania:		sprawdzić wzajemne oddziaływanie rodzaju betonu, środka antyadhezyjnego i deskowania, należy zapewnić ten sam rodzaj i przygotowanie deskowania, należy zapewnić czystość deskowania i równomierne nałożenie środka antyadhezyjnego, zaleca się przygotowanie powierzchni próbnej	jak dla P2, należy wykluczyć zmianę składu betonu, należy wykluczyć stosowanie wody i kruszywa z recyclingu, zaleca się przygotowanie co najmniej 2 powierzchni próbnych
	RZ1	RZ2	RZ3
Równomierność zabarwienia	zmiana zabarwienia na odcień jasny/ciemny jest dopuszczalna rdza i brudne zacieki są niedopuszczalne;	równomierne, wielkopowierzchniowe zmiany odcienia na jasny/ ciemny są dopuszczalne, rdza i brudne zacieki są niedopuszczalne, różne rodzaje powierzchni deskowania (różne sklejki) jak również różnego rodzaju materiały wykończeniowe, są niedopuszczalne. dopuszczalna zmiana barwy powierzchni w wyniku zastosowania środka antygraffiti; ze względu na różny wpływ środków antygraffiti na barwę wymagana akceptacja rodzaju środka przed jego zastosowaniem.	wielkopowierzchniowe zmiany zabarwienia, spowodowane różnego rodzaju materiałami wykończeniowymi, różnorodne rodzaje po- wierzchni deskowania oraz różna końcowa obróbka betonu dopuszczalna po akceptacji zma- wiającego, niewielkie zmiany zabarwienia są dopuszczalne, rdza, brudne zacieki, wyraźnie widoczne poszczególne warstwy układanej mieszanki, jak również zmiany w zabarwieniu są nie do- puszczalne, konieczny jest wybór specjalnego i właściwego środka adhezyjnego. dopuszczalna zmiana barwy powierzchni w wyniku zastosowania środka antygraffiti; ze względu na różny wpływ środków antygraffiti na barwę wymagana akceptacja rodzaju środka przed jego zastosowaniem.
Dodatkowe wymagania:		należy ustalić czas mieszania betonu na co najmniej 60 sekund, należy przewidzieć wykonanie większej ilości powierzchni próbnych	tak, jak dla RZ2, należy uwzględnić zmianę czasu rozdeskowania wynikającą z różnych warunków atmosferycznych, zaleca się tak zaplanować rozmieszczenie zbrojenia, aby uniemożliwić zetknięcie się buławy wibracyjnej z deskowaniem i zbrojeniem, należy przewidzieć miejsca zrzutu mieszanki do deskowania w rów- nych odstępach, geometria elementów konstrukcji i układ zbrojenia musi pozwalać na szybki proces betonowania, należy zachować w/c na poziomie + 0.02 lub zachować konsystencję z dokładnością do + 20 mm. Uwaga! Nawet przy największej dbałości i zachowaniu zasad nie da się całkowicie uniknąć zmian odcienia betonu.

*Powierzchnia porów o średnicy Æ w granicach 2 mm < Æ <15 mm.
**Powierzchnia porów na standardowej powierzchni kontrolnej o wymiarach 500 mm x 500 mm.
*** W przypadku stosowania deskowania chłonnego należy przyjąć maksymalną powierzchnię porów odpo- wiednio na poziomie P1 – do 3000 mm2, P2 – do 2000 mm2, P3 – do 1000 mm2.

Tabela 3. Kategorie deskowania

	KD1	KD1	KD1
Otwory wiercone	dozwolone	dozwolone do napraw	niedozwolone
Otwory po gwoździach i śrubach	dozwolone	dozwolone bez odprysków	dozwolone jako miejsca napraw po uzgodnieniu ze zleceniodawcą
Uszkodzenie deskowania w wyniku działania wibratora pogrążalnego	dozwolone	niedozwolone/dozwolone po uzgodnieniu ze zleceniodowcą	niedopuszczalne
Zadrapania	dozwolone	dozwolone jako miejsca napraw*	Dozwolone jako miejsca napraw po uzgodnieniu ze zleceniodawcą
Resztki betonu	dopuszczalne w zagłębieniach (otwory po gwoździach, kratery itd.) bez przylepionego powierzchniowo betonu	niedozwolone	niedozwolone
Zaczyn cementowy	dozwolone	niedozwolone	niedozwolone
Małe fałdki, pomarszczenia sklejki, znajdujące się w obszarze wiercenia, gwoździowania	dozwolone	niedozwolone/dozwolone po uzgodnieniu ze zleceniodawcą	niedozwolone
Miejscowe naprawy	dozwolone	dozwolone	niedozwolone/dozwolone po uzgodnieniu ze zleceniodawcą
Powierzchnia próbna	dowolna	zalecane wykonanie	wymagane wykonie

Takie przedstawienie kategorii betonu architektonicznego oraz szalunków pozwalają na zdefiniowanie przez zamawiającego wymagań oraz weryfikację zgodności zamówienia na element z betonu architektonicznego. Stworzenie odpowiednich wytycznych w przypadku wykonywania betonu architektonicznego jest podstawą jego prawidłowego wykonania.

Specyfikacja betonu architektonicznego

Podstawą do uzyskania zadowalającego efektu przy wykonaniu elementu z betonu architektonicznego jest podanie kategorii z tabeli powyżej. Aby uzyskać zadowalający efekt projektant powinien podać również takie informacje jak dopuszczalna szerokość rozwarcia rys, układ blatów, dopuszczenie lub nie do uwidocznienia pionowych i poziomych połączeń blatów, sprecyzowanie rodzaju poszycia deskowania (np. deski oheblowane, deski nieoheblowane, płyty trójwarstwowe, sklejka szalunkowa pokryta żywicą fenolową, matryce z tworzywa sztucznego).

Zamów beton architektoniczny z betoniarni OLBET

Betoniarnia OLBET posiada duże doświadczenie w realizacji elementów z betonu architektonicznego. Firma posiada odpowiednie zaplecze techniczne oraz merytoryczne do wykonywania mieszanek betonów architektoniczych według szczegółowych zamówień. Nasz dział techniczny służy Państwu pomocą w doborze odpowiedniej mieszanki dla uzyskania zadowalającego efektu. Dostarczamy beton architektoniczny do Bielska-Białej, Kęt, Cieszyna, Żywca i okolic.

Zamów

Literatura:

[1] Zygmunt Jamroży „Beton i jego technologie” PWN, Warszawa 2015

[2] K. Kuniczuk, „Wytyczne do projektowania, wykonywania i oceny betonów architektonicznych mostowych, Dni betonu 2016